De beurzen breken het ene record na het andere en de Amerikaanse economie toont weinig tekenen van verzwakking. De inflatie blijft echter hardnekkig hoog en het aantal nieuwe banen neemt sterk af. Er worden in de Verenigde Staten steeds minder nieuwe banen gecreëerd.
Voor de centrale bankiers was dit de belangrijkste reden om de rente afgelopen maand te verlagen. De vrees voor een afkoelende arbeidsmarkt is groter dan de angst voor opnieuw oplopende inflatie. Een eventuele recessie is wel het laatste waar men op zit te wachten.
Groei zonder banen?
Toch lijkt er in de Verenigde Staten iets vreemds aan de hand. De arbeidsmarkt koelt hard af, maar de economie blijft groeien. Zo groeide het Amerikaanse bbp in het tweede kwartaal met 3,8 procent en volgens GDPNow van de Atlanta Fed in het derde kwartaal zelfs met 3,9 procent.
De invloed van artificiële intelligentie in de Amerikaanse economie begint steeds meer voelbaar te worden. Uit gegevens van het Bureau of Economic Analysis blijkt dat investeringen in AI maar liefst 92 procent uitmaakten van de groei van het bbp. Met andere woorden: zonder de mega-investeringen in datacenters en AI van grote bedrijven als Microsoft, Amazon, Alphabet en Meta zou de Amerikaanse economie in het eerste halfjaar maar met een magere 0,1 procent op jaarbasis zijn gegroeid.
Zonder AI geen groei
Wat op de beurs al langer duidelijk was, blijkt nu ook in de bredere economie. Zonder de spectaculaire opkomst van kunstmatige intelligentie zouden indices als de S&P 500 en de Nasdaq nauwelijks van hun plaats zijn gekomen. Zonder AI zou de Amerikaanse economie nauwelijks groeien.
De vraag is of een AI-bubbel zich nu vormt op de beurzen. Een stevige correctie in Big Tech zou kunnen leiden tot een scherpe daling van de bredere markten én tot een forse economische terugval.
Een arbeidsmarkt op zijn kop
Het bbp groeit in een ongekend tempo door, maar er worden nauwelijks nieuwe banen meer gecreëerd. Het klopt dat niet alleen de vraag naar arbeid, maar ook het aanbod flink is afgenomen. Dat heeft mede te maken met de uitstroom van immigranten. Maar dat is niet het hele verhaal.
Zo zijn er in 2024 meer dan 280.000 banen in de technologiesector verdwenen. Dit jaar worden dat er, ondanks de recordwinsten, mogelijk nog eens 235.000.
Er lijkt een enorme disruptie op de arbeidsmarkt plaats te vinden. Bedrijven gebruiken steeds vaker AI, waardoor de werkgelegenheid onder druk komt te staan. Ze maken fors hogere winsten met steeds minder personeel. Het verband tussen economische groei en werkgelegenheid is op zijn kop gezet.
Daarom staan centrale banken onder druk om de rente te verlagen. Niet vanwege economische zwakte, maar vanwege de onrust door banenverlies.
AI-bubbel of nieuw tijdperk?
We bevinden ons waarschijnlijk op een belangrijk moment in de geschiedenis van deze technologie. Is de spectaculaire ontwikkeling van AI een bubbel of het begin van een nieuw tijdperk? De door AI gedreven bullmarkt lijkt in een speculatieve fase beland. Er lijkt sprake van FOMO: Fear Of Missing Out.
De ene AI-deal is nog groter dan de andere. Big Tech begint nu ook grote belangen in elkaar te nemen. Daarbij is sprake van circulaire financiering: het ene bedrijf (Nvidia) financiert het andere (zijn klant) om in de toekomst enorme hoeveelheden van zijn producten te kunnen blijven afnemen. Bij oudere beleggers gaat een bel rinkelen, dit gebeurde eind jaren ’90 ook.
Niemand wint altijd
In de financiële media wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel. Insiders als Jensen Huang (CEO van Nvidia) en Eric Schmidt (oud-CEO van Google) stellen echter dat we pas aan het begin staan van de grootste technologische transformatie in de menselijke geschiedenis.
Waarschijnlijk hebben ze allebei gelijk. Dergelijke technologische ontwikkelingen verlopen nooit in een mooie rechte lijn. Op dit moment lijkt het erop dat er met AI niet verloren kan worden. Maar niemand wint altijd.
Op de internethausse van de jaren ’90 volgde een crash op de Nasdaq van 80 procent. Daarna begon de internetrevolutie pas echt. Het is iets om in gedachten te houden.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.