Leidt de afkoelende economie tot recessie?
dinsdag 09 mei 2023 09:55
De economie wereldwijd is aan het afkoelen doordat het kopen van allerlei zaken duurder wordt gemaakt door de stijgende rente. Het sterkst is dit te zien bij het kopen van huizen en andere dure spullen op basis van leningen, en bij het doen van bedrijfsinvesteringen met geleend geld.
Vandaar dat de Amerikaanse economie in het eerste kwartaal slechts met 1,1% groeide. In het laatste kwartaal vorig jaar was dat nog 2,6%.
En de Nederlandse industrie produceerde gemiddeld per dag in maart 4,0 procent minder dan in maart 2022, aldus CBS cijfers vandaag. Ten opzichte van februari 2023 daalde de productie met 2,0 procent.
Succes
Het rentebeleid heeft dus succes en dat was ook te verwachten want zo is de rente in de VS in minder dan één jaar ongehoord snel verhoogd van 0 naar 5%. Dat alles om de inflatie te drukken en de waarde van geld te beschermen. Positief is dat de werkloosheid niet stijgt. Nog niet, want de effecten worden daar altijd later zichtbaar.
Vanwege het succes worden nu zowel in de VS als in Europa de laatste stapjes gezet door de centrale banken om de bedrijvigheid te drukken. Recent verhoogde de VS de rente minimaal met 25 basispunten. En Europa deed hetzelfde waardoor de Europese depositorente op 3.25% uitkomt. De inflatie is nog vrij hoog maar de ECB gaat er vanuit dat de renteverhogingen nu volop beginnen te werken in de financieringscondities en dus in de economie.
Komt er een wereldwijde recessie?
Dat is de vraag die beleggers zich stellen.
Een betrouwbare indicator, volgens MarketWatch, wijst er op dat de recessie binnenkort zal beginnen in de VS. Deze (historisch leidende) indicator is gebaseerd op het verschil tussen twee metingen van consumentenvertrouwen. Dit is alleen voor de echte liefhebbers van economische variabelen trouwens.
Het betreft de Consumer Confidence Index (CCI) van de Conference Board en de Index of Consumer Sentiment (UMICS) van de Universiteit van Michigan.
Volgens James Stack van InvesTech Research weerspiegelt de CCI meer het vertrouwen van consumenten ten opzichte van de algemene economie, terwijl de UMICS een indicator is van hun directe persoonlijke omstandigheden. Omdat zij verschillende aspecten meten van het consumentenvertrouwen ontstaat er een spread tussen.
Recessie écht als kleinere spread
In het verleden nam voorafgaand aan recessies de spread tussen deze twee metingen sterk toe. Een recessie was echt dichtbij wanneer deze spread vanaf zijn hoogtepunt begon af te nemen.
Aan beide voorwaarden voldaan
Aan beide voorwaarden is nu voldaan, zoals blijkt uit de grafiek. De spread bereikte afgelopen december een piek van 49,2 en is sindsdien met 11,3 punten gedaald tot 37,8 in april. In het verleden daalde de spread gemiddeld 9,7 punten tegen het begin van een recessie.
De consistentie waarmee deze spread voorafgaand aan recessies zijn hoogtepunt bereikte, is verbazingwekkend. Velen denken momenteel dat het uniek is dat mensen somber zijn over hun persoonlijke financiële vooruitzichten, maar relatief optimistisch over de economie in het algemeen. Maar dat is dus helemaal niet zo uniek, eerder zelfs te verwachten voorafgaand aan een recessie.
Seinen op rood voor aandelen
De spread tussen het consumentenvertrouwen (CCI) en het consumentensentiment (UMICS) is ook een nuttige indicator voor aandelenbeleggers, vooral wanneer de spreiding extreem wordt.
Als de spread meer dan 30 punten bedraagt, dan leverde de S&P500 een negatief rendement van 1,8% over de komende 12 maanden op en -2,6% over de volgende 5 jaren. Aangezien de huidige spread van 37,8 punten bedraagt, is dat een onheilspellende boodschap voor beursbeleggers.