Beleggersgids over factoren die de markten drijven

Er is een scala aan theorieën die uitleggen wat de markten drijft. Het gaat te ver om die allemaal door te nemen. Toch vinden we het belangrijk dat beleggers weten welke factoren de markten doorgaans drijven en niet drijven. We willen duidelijkheid scheppen, zodat u begrijpt waarom wij menen dat de markten evolueren zoals ze dat doen.

Volgens ons worden de aandelenkoersen, zoals de meeste prijzen in een markteconomie, gestuurd door de trends in vraag en aanbod. Het aanbod is het totale aantal uitstaande beursgenoteerde aandelen van bedrijven. Dat aanbod verandert op korte termijn gewoonlijk weinig. Het neemt voornamelijk toe doordat bedrijven aandelen aan het publiek verkopen, ofwel voor het eerst tijdens een primaire openbare emissie, (initial public offering of IPO, vaak beursgang genoemd), ofwel in het kader van een secundaire plaatsing. Bedrijven doen dat gewoonlijk om kapitaal op te halen, dat ze later voor een bepaald doel zullen gebruiken, zoals het uitkopen van de oorspronkelijke investeerders, het overnemen van een concurrent of nieuwe investeringen om het bedrijf te doen groeien. Het aanbod van aandelen kan op een aantal manieren dalen, onder meer doordat bedrijven eigen beursgenoteerde aandelen inkopen, door fusies op basis van een vergoeding in cash, door overnames of door faillissementen.

Soms is het aanbod van belang. Een klassiek voorbeeld daarvan is de internetzeepbel, toen die aanzwol. Op het einde van de jaren 1990 trokken vele bedrijven, die volgens onze analyse op lange termijn niet levensvatbaar waren, nog snel naar de beurs. Door die toevloed van aandelen van lage kwaliteit nam het aanbod enorm toe. Dat heeft volgens ons bijgedragen aan de bearmarkt van 2000–2003 (een op fundamentals gebaseerde daling van meer dan -20%). Het is echter vrij zeldzaam dat het aanbod op korte termijn sterk stijgt of daalt. Veel van die activiteiten, zoals een beursgang of het inkopen van een groot aantal eigen aandelen, kosten tijd. Ze doen zich ook vaak tegelijkertijd voor, waardoor ze elkaar gedeeltelijk uitvlakken. Daarom denken we dat de vraag op korte termijn de grootste invloed op de markt uitoefent.

De factoren die de vraag sturen, kunnen volgens ons in drie grote categorieën worden onderverdeeld: economie, politiek en sentiment. De invloed van de economie is vrij duidelijk. Naar onze ervaring kopen beleggers gewoonlijk aandelen wegens hun winstpotentieel, dat vaak afhankelijk is van de economische vooruitzichten. Als beleggers economische groei verwachten, kunnen ze ervan uitgaan dat de omzet en de winst van bedrijven zullen stijgen. Daardoor kan hun bereidheid om in aandelen te beleggen toenemen, waardoor de vraag aangewakkerd wordt. Als de vooruitzichten onduidelijk zijn of de kans groot lijkt dat de economie zal krimpen, kan de vraag afnemen.

De politiek kan invloed uitoefenen op de economische cyclus en zo de vraag beïnvloeden. We geloven niet dat dit veel te maken heeft met het traditionele idee dat één partij of een groep politici voor de bedrijven is en andere tegen de bedrijven. De geschiedenis van de markten leert ons dat de markten geen systematische voorkeur voor een bepaalde partij hebben. Het belangrijkste is volgens ons dat politieke maatregelen voor onzekerheid kunnen zorgen in verband met eigendomsrechten. Als die onzekerheid voldoende toeneemt, kunnen bedrijven investeringen uitstellen, waardoor de economische expansie tot stilstand komt. Wetgeving en beleid kunnen ook van invloed zijn op de regels binnen de zakenwereld, waarbij winnaars en verliezers ontstaan.

En tot slot verwijst het sentiment naar de algemene stemming onder de marktspelers. Zijn ze pessimistisch over de economische en politieke ontwikkelingen of euforisch? Of iets daartussenin? In hoeverre dat sentiment aansluit bij de realiteit is volgens ons een doorslaggevende factor voor de vraag en de richting die de markten op lange termijn uitgaan. Indien de realiteit beter uitvalt dan verwacht, stijgen de markten gewoonlijk, want positieve verrassingen wakkeren de vraag aan. Als ze slechter uitvalt dan verwacht, kan de teleurstelling de vraag  afremmen. Op keerpunten, wanneer langere periodes van stijgende koersen, ook wel bullmarkten genoemd, beginnen of eindigen, is het sentiment vaak extreem. Er heerst dan euforie op het hoogtepunt van de markten en groot pessimisme op het dieptepunt. Er zijn veel manieren om het sentiment te meten, zoals enquêtes die het beleggerssentiment of het consumentenvertrouwen peilen. Maar dat is volgens ons meer kunst dan wetenschap. Er moet dus ook rekening worden gehouden met kwalitatieve beoordelingen van de visie van de media en professionele beleggers.

Nu we het hebben gehad over wat vraag en aanbod op de aandelenmarkten drijft, lijkt het ons even belangrijk te weten wat de markten niet drijft. We zien dat beleggers zich vaak verdiepen in één grote informatiebron: berichten en cijfers over het verleden. De meeste economische cijfers hebben betrekking op het verleden, op wat vorige maand of vorig kwartaal gebeurd is. Het probleem daarbij is dat de markten volgens onze ervaring ongeveer 3 tot 30 maanden vooruitlopen. Wij denken dat de markten al hebben geanticipeerd op het grootste deel van de feiten waarover achteraf in economische rapporten bericht wordt en dat nieuws bij de publicatie van die rapporten al verdisconteerd is. Evenzo oefenen marktkoersen uit het verleden volgens ons geen invloed uit op de toekomst. Daarom zal het bestuderen van recente schommelingen in grafieken om toekomstige ontwikkelingen te voorspellen – een strategie die veel beleggers toepassen, zoals we hebben gemerkt – waarschijnlijk niets uithalen. Grafieken zijn nuttig om te beschrijven wat er gebeurd is, maar kunnen volgens ons niets voorspellen.

Nogmaals, gebeurtenissen die over meer dan 30 maanden zullen plaatsvinden, hebben volgens ons doorgaans geen impact op de markten. Naar onze mening komt dat omdat, hoe verder je in de toekomst kijkt, hoe meer variabelen er zijn waarmee je rekening moet houden. Daardoor is het moeilijker om in te schatten hoe groot de kans op een bepaalde uitkomst is. Denk bijvoorbeeld aan de langetermijnprognoses voor de begrotingstekorten van overheden. Om nauwkeurig te zijn, zou bij de berekening van die prognoses rekening moeten worden gehouden met heel wat factoren die niemand kan voorspellen, zoals de bevolkingsgroei, de immigratie en de recessies die zich zullen voordoen (en wanneer). Zo heeft COVID-19 momenteel een enorme impact op de begroting van de meeste ontwikkelde landen. Toch konden maar heel weinig mensen zich eind 2019 zoiets voorstellen, laat staan tien, twintig of dertig jaar geleden.

Wanneer u een ontwikkeling of een bericht evalueert, vraagt u zich dus het best af: welke invloed zal dat hebben op de vraag naar aandelen? Het antwoord op die vraag kan u helpen te bepalen hoe u het best kunt handelen.
__________________________________________

Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Nederland is geregistreerd in het handelsregister van de Nederlandse Kamer van Koophandel met het ondernemingsnummer 75045486. Als de Nederlandse tak van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, staat Fisher Investments Nederland onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (“CSSF”) en is geregistreerd bij de Nederlandse Autoriteit Financiële markten.

Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Nederland en Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of als een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Nederland of Fisher Investments Europe deze visie zullen handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.