Hoe het aandelenaanbod het rendement kan beïnvloeden

Net als voor alle goederen en diensten geldt ook voor aandelen––zowel van individuele beursgenoteerde bedrijven als van landelijke of wereldwijde aandelenindexen––dat prijsstijgingen en -dalingen gebaseerd zijn op de interactie tussen vraag en aanbod. Uit onze onderzoeksresultaten blijkt dat op relatief korte termijn––hier grofweg gedefinieerd als de komende 3 tot 30 maanden––de vraag meestal de belangrijkste aanjager is. Maar ook wijzigingen in het aanbod kunnen van invloed zijn, vooral als ze omvangrijk zijn en snel optreden.

Het idee dat aandelenkoersen zich ontwikkelen op basis van vraag en aanbod betekent dat, als alle andere factoren gelijk blijven, de koersen stijgen als koopgrage beleggers tegen elkaar opbieden––of als het aantal beschikbare aandelen afneemt, aangezien de kopers elkaar dan moeten beconcurreren bij een kleiner aanbod. Als de kopers daarentegen geen interesse meer tonen of het aandelenaanbod toeneemt, dalen de prijzen. Uit onze waarnemingen op de aandelenmarkten blijkt dat gebeurtenissen die minder dan drie maanden voor ons liggen in veel gevallen al zijn "ingeprijsd"––dat wil zeggen verwerkt in de aandelenkoersen. We beweren niet dat markten de toekomst perfect kunnen "voorspellen", maar wel dat ze vooraf vrij goed kunnen aanvoelen hoe waarschijnlijk bepaalde gebeurtenissen zijn. Aangezien markten in staat zijn alle algemeen bekende informatie, inclusief speculatie en waarschijnlijkheid, correct in te prijzen, kwalificeren economen ze vaak als "efficiënt". We denken echter dat gebeurtenissen die zich na die periode van ongeveer 30 maanden voordoen, waarschijnlijk te ver in de toekomst liggen, zodat de markten de kans dat ze optreden niet kunnen inprijzen vanwege de vele onbekende factoren. Het lukt de markten waarschijnlijk niet om dergelijke factoren met enige nauwkeurigheid te bepalen.

Dit betekent dat gedurende dat tijdvak van 3 tot 30 maanden de vraag naar aandelen––die volgens ons in principe afhangt van economische kerncijfers, politieke factoren en sentiment––over het algemeen de belangrijkste bepalende factor is voor de prijzen. Dit betekent niet dat de markten niet op korte termijn kunnen worden beïnvloed door een plotselinge wijziging in het aandelenaanbod. Hier volgt een aantal veel voorkomende gevallen waarin het aanbod verandert.

Uitgifte van nieuwe aandelen

Beursintroducties (IPO's)

In het geval van een IPO stapt een besloten vennootschap naar de beurs en worden de eigendomsrechten in kleine porties––die we aandelen noemen––aan het publiek verkocht. Als alle andere factoren gelijk blijven, leidt een IPO tot een stijging van het aandelenaanbod. Naar de beurs gaan is een manier om kapitaal te verwerven of om de oprichters en vroege investeerders in staat te stellen om hun kapitaal te gelde te maken. Het alternatief voor bedrijven die geld nodig hebben is een lening afsluiten bij een bank, obligaties uitgeven of middelen aantrekken via particuliere beleggers.

Secundaire aandelenemissies

Dit is wanneer een beursgenoteerde onderneming het aantal voor het publiek beschikbare aandelen verhoogt, of ze als beloning rechtstreeks aan werknemers geeft. Beide gevallen leiden tot hetzelfde resultaat: het aandelenaanbod stijgt.

Spin-offs

Er is sprake van een spin-off wanneer een onderneming een onderdeel of divisie afsplitst en er een nieuw, zelfstandig bedrijf van maakt. Voor dit nieuwe bedrijf worden nieuwe aandelen uitgegeven. Deze worden in de regel aangeboden aan de bestaande aandeelhouders, soms met een disagio.

M&A op basis van aandelen

M&A betekent "mergers and acquisitions" (fusies en overnames), dus wanneer een bedrijf een ander bedrijf koopt of ermee fuseert. In beide gevallen zijn er eerst twee bedrijven en blijft er maar een over. Als een bedrijf een ander bedrijf overneemt door zijn eigen aandelenkapitaal te verhogen—om de aandeelhouders van het over te nemen bedrijf te compenseren—stijgt het totale aandelenaanbod.

Vernietiging van bestaande aandelen

M&A op basis van contanten

Een bedrijf dat over veel contanten beschikt—of dat heel kredietwaardig is en tegen gunstige voorwaarden een krediet heeft afgesloten—kan ervoor kiezen een bedrijf over te nemen door de aandelen ervan te kopen. Hiermee worden ze dus vernietigd, waardoor het aanbod afneemt.

Aandeleninkopen

Hiervan is sprake wanneer een bedrijf een bepaalde hoeveelheid van zijn eigen aandelen op de beurs koopt, en dus vernietigt. Bedrijven kunnen dit doen als ze geld aan hun aandeelhouders willen restitueren of als ze een toename van het aanbod als gevolg van beloningen in de vorm van aandelen willen compenseren.

Beursexit

Hetzelfde proces, maar in dit geval koopt het bedrijf al zijn aandelen in, zodat het niet meer op de beurs genoteerd staat. Soms neemt een niet-beursgenoteerde onderneming een bedrijf over en haalt zij de aandelen van dat bedrijf van de beurs, met de intentie deze later weer aan het publiek aan te bieden (in de hoop dat de waarde per aandeel zal zijn gestegen). In dat geval is het netto-effect op het aandelenaanbod uiteindelijk neutraal.

Faillissement

Als een bedrijf failliet gaat, gaan de aandelen verloren—of ze worden door een ander bedrijf overgenomen, vaak voor een schijntje.

We denken dat veranderingen op korte termijn in het aandelenaanbod in diverse opzichten van belang zijn voor beleggers. Ten eerste kan een daling van het aandelenaanbod een bullmarkt of een langere periode van stijgende koersen stimuleren. Ten tweede kan, in extreme gevallen, een snel stijgend aanbod duiden op een piekende markt. Als nieuwe bedrijven massaal naar de beurs stappen en beleggers tegen elkaar opbieden voor ondernemingen waarvan het bedrijfsmodel niet levensvatbaar lijkt, kan er een zeepbel ontstaan. Als een dergelijk overvloedig aanbod gepaard gaat met een daling in de vraag, kan dit in een bearmarkt resulteren. We denken dat dit de oorzaak was van de wereldwijde bearmarkt die begon in 2000. Deze werd voorafgegaan door de Techboom in de VS en een toevloed van IPO's, waaronder vele van bedrijven die niet over een betrouwbare stroom van inkomsten beschikten en een verontrustend hoge cash burn vertoonden. Als veel bedrijven naar de beurs stormen zonder duidelijk omlijnd businessplan en met een zwakke of negatieve kasstroom, kan dit naar onze mening wijzen op een sentiment van oververhitting.

Over langere periodes bezien denken we dat de trends in het aandelenaanbod meestal de doorslag geven, aangezien de vraag afwisselend stijgt en daalt. Maar voor zover we weten, kunnen veranderingen in het aandelenaanbod op geen enkele manier worden voorspeld. Ze hangen niet alleen af van de regelgeving in de toekomst, maar ook van economische trends, de rentestand en zelfs van de opkomst van nieuwe technologieën. Bovendien blijkt uit onze onderzoeksresultaten dat, afgezien van de hierboven vermelde extreme gevallen, veranderingen in het aandelenaanbod zich in de regel langzaam voltrekken en ruim van tevoren door de markten worden ingeprijsd, aangezien de mechanismen die ten grondslag liggen aan de creatie of vernietiging van aandelen, openbaar zijn. Elke poging om ze lang van tevoren te voorspellen is naar ons idee dan ook gekkenwerk. Op dit moment lijkt er echter geen sprake te zijn van een scherpe stijging van het aanbod. In de VS bijvoorbeeld is de netto-uitgifte van aandelen—het aantal nieuwe aandelen minus het aantal vernietigde aandelen—in het tweede kwartaal gedaald met EUR -279 miljard.Naar onze mening is dit een van de factoren die wijzen op een gezonde bullmarkt.

Fisher Investments Nederland is het Nederlandse bijkantoor van Fisher Investments Europe Limited. Fisher Investments Nederland is ingeschreven bij de Nederlandse Kamer van Koophandel onder nummer 57731446. Als Nederlands bijkantoor van Fisher Investments Europe Limited staat Fisher Investments Nederland onder toezicht van de Britse toezichthouder FCA en, op basis van kennisgeving, van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Fisher Investments Europe Limited is geautoriseerd en gereguleerd door de Britse toezichthouder Financial Conduct Authority (FCA-nummer 191609). Het is geregistreerd in Engeland (ondernemingsnummer 3850593). Fisher Investments Europe Limited heeft als maatschappelijke zetel: 2nd Floor, 6-10 Whitfield Street, London, W1T 2RE, Verenigd Koninkrijk.

Fisher Investments Europe Limited besteedt het portefeuillebeheer uit aan zijn moedermaatschappij, Fisher Asset Management, LLC, dat opereert onder de naam Fisher Investments, gevestigd is in de VS en onder toezicht van de Amerikaanse Securities and Exchange Commission staat. Beleggen op de beurs brengt het risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie of betrouwbare indicatie van toekomstig rendement. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.