De ervaringen van Fisher Investments Nederland met het liquiditeitsrisico
woensdag 01 mei 2024 09:00
Hoe gemakkelijk kunt u een belegging kopen of verkopen? Hoewel deze vraag achter elke beleggingsbeslissing schuilgaat, weet Fisher Investments Nederland uit ervaring dat veel beleggers er niet op letten omdat hun aandacht gericht is op andere overwegingen, zoals de verwachte volatiliteit of het verwachte rendement. Maar in onze ogen is het een cruciale vraag. Sommige beleggingen kunnen vrijwel onmiddellijk worden verhandeld met minimale gevolgen voor de prijs. Bij andere kan zoiets dagen, weken of zelfs nog langer duren, en zelfs dan kan het nog nodig zijn om de prijs aan te passen. Dit wordt het liquiditeitsrisico genoemd, en uit ervaring weet Fisher Investments Nederland dat inzicht in dit risico van essentieel belang is om een belegging goed te kunnen beoordelen.
De liquiditeit van beleggingen of effecten wordt bepaald door verschillende factoren. Ten eerste: zijn het publieke of private effecten? Publieke effecten zijn voor iedereen op bijna elk moment beschikbaar om te kopen, staan geregistreerd bij toezichthouders en zijn vaak genoteerd op beurzen of worden verhandeld via zichtbare markten – denk aan gewone aandelen of obligaties van grote bedrijven. Private effecten staan vaak niet geregistreerd bij toezichthouders. Ze worden meestal niet verhandeld op een duidelijk zichtbare markt – denk aan het rechtstreeks bezitten van vastgoed, kunst, wijn, verzamelobjecten, een deelneming in een bedrijf met een beperkt aantal aandeelhouders (dat wil zeggen private equity) of een hedgefonds waarvan de deelbewijzen alleen op bepaalde tijden of onder bepaalde omstandigheden beschikbaar zijn voor aankoop of terugkoop. Publieke effecten zijn over het algemeen veel meer liquide dan private, maar zelfs binnen deze brede categorieën kan de liquiditeit nog steeds variëren. Hieronder leggen we uit waarom.
Belangrijk is dat een gebrek aan liquiditeit risico's met zich mee kan brengen. Uit de ervaring van Fisher Investment Nederland blijkt dat dit vooral komt doordat de prijsvorming wordt bemoeilijkt. Een voorbeeld: Op publieke effectenmarkten worden constant en op grote schaal prijzen vastgesteld, maar op private markten niet. Op laatstgenoemde kunnen de waarderingen gebaseerd zijn op schattingen, soms van de emittent van het effect zelf. Beleggers kennen daarom mogelijk niet de werkelijke waarde van hun beleggingen, waardoor het moeilijk wordt om het rendement te bepalen en te beoordelen of de potentiële prijs realistisch is. Voor zaken als kunst of vastgoed kan een taxatie nodig zijn, terwijl private-equity- en durfkapitaalfondsen, naar onze ervaring, vaak een lock-up-periode van meerdere jaren kennen. Naast de prijsvorming zijn er ook praktische overwegingen: als iemand snel contant geld nodig heeft om een onvoorziene uitgave te dekken, kan het in geval van illiquide effecten moeilijk zijn om een koper te vinden, waardoor de vraagprijs mogelijk aanzienlijk moet worden verlaagd.
Sommigen beweren dat dit extra risico wordt gecompenseerd door het hogere rendement van private effecten, maar Fisher Investments Nederland constateert dat dit vaak niet het geval is. Hoewel het mogelijk is dat illiquide of niet-beursgenoteerde effecten het gemiddelde rendement op jaarbasis van 8,6% van wereldwijde aandelen overtreffen, hangt dit vaak af van de geschatte waarde ervan.i Het enige moment waarop de winst van private effecten een reëel karakter krijgt en niet langer gebaseerd is op een schatting, is wanneer de belegging volledig is afgerond.ii
Een ander argument dat Fisher Investments Nederland in de financiële media heeft ervaren, is het volgende: private effecten zijn minder volatiel dan publieke. Volgens ons is dit slechts een mythe. Door de frequentere prijsstelling van publieke effecten kan het lijken alsof ze meer schommelen, maar private effecten kunnen wel degelijk van tijd tot tijd in waarde dalen, al is dat lang niet altijd zichtbaar. Bovendien vergt het volgens Fisher Investments Nederland een grote mate van goedgelovigheid om te denken dat een particulier bezit van iets dat zo discretionair is als kunst of verzamelobjecten helemaal niet beïnvloed wordt door de economie. Private-equity-belangen volgen waarschijnlijk dezelfde bewegingen als beursgenoteerde bedrijven in soortgelijke sectoren en ze hebben waarschijnlijk te maken met dezelfde algemene economische, reglementaire en politieke factoren als bedrijven.
Toch blijkt uit de ervaring van Fisher Investments Nederland dat zelfs bij publieke, liquide effecten de juiste afwegingen moeten worden gemaakt. Contanten en daarmee gelijkgestelde instrumenten, zoals geldmarktfondsen, die gemakkelijk in contanten kunnen worden omgezet, zijn het meest liquide. Daarna komen beursgenoteerde gewone aandelen, staatsobligaties en beursgenoteerde bedrijfsobligaties, vooral die met kortere looptijden, gevolgd door vaak verhandelde langetermijnobligaties, die beleggers doorgaans langer aanhouden vanwege de langere looptijden. Niet-beursgenoteerde bedrijfsobligaties of obligaties uitgegeven door regionale overheden kunnen echter minder liquide zijn. Er zijn veel specifieke en onderling verschillende uitgiften van dergelijke obligaties, vaak van dezelfde emittent, waardoor aan elk effect weer andere nadelen kleven die de aantrekkingskracht ervan kunnen aantasten, zodat het minder vaak voorkomt dat er vergelijkbare obligaties worden verhandeld.
Ook binnen beleggingscategorieën kan de liquiditeit variëren. Bepaalde aandelen en ETF's worden bijvoorbeeld miljoenen keren per dag verhandeld, zodat verkopers vrijwel onmiddellijk een koper tegen een bepaalde prijs kunnen vinden.iii Maar de aandelen van kleine bedrijven met een laag volume worden veel minder vaak verhandeld, en uit de ervaringen van Fisher Investments Nederland op het gebied van marktactiviteit blijkt dat elke poging om een bepaald aandeel te kopen of te verkopen de prijzen kan beïnvloeden, vooral bij grote volumes.
Daarnaast beweren sommige aanbieders van beleggingsproducten dat ze een meer liquide manier bieden om in illiquide effecten te beleggen, maar ook hier stuiten we op problemen. Dat bleek in 2022, toen verschillende Britse institutionele vastgoedfondsen het geld van hun klanten blokkeerden toen ze duizenden terugbetalingsverzoeken kregen als gevolg van de wijdverbreide paniek omtrent de kelderende koersen van staatsobligaties en de stijgende rente.iv Beleggers vreesden dat dit ernstige gevolgen zou hebben voor vastgoed, omdat de sector historisch gezien afhankelijk is van kredietverlening. Toen beleggers aanklopten, konden de fondsbeheerders niet aan de vraag naar terugkopen in contanten voldoen zonder vastgoedbeleggingen te verkopen, waardoor ze gedwongen werden de terugkopen tijdelijk te beperken. Iets soortgelijks gebeurde een aantal jaren eerder, toen een grote open-end beleggingsmaatschappij de onttrekkingen uit een zogenaamd liquide aandelenfonds moest stopzetten ('gate provision') nadat het in de problemen kwam door een hoog percentage aan private effecten in de portefeuille.v Hier kunnen we naar onze mening het volgende van leren: voordat u in een fonds stapt, moet u het werkelijke liquiditeitsrisico begrijpen.
Hoewel we niet zeggen dat illiquide beleggingen per definitie slecht zijn, blijkt uit de ervaringen van Fisher Investments Nederland met verschillende effecten dat het belangrijk is om af te wegen in hoeverre dat gebrek aan liquiditeit aansluit bij de doelstellingen en behoeften van een belegger en of de daarmee samenhangende risico's de moeite waard zijn.
Volg ons op social media voor de laatste marktontwikkelingen en updates van Fisher Investments Nederland:
Facebook: https://www.facebook.com/FisherInvestmentsNederland
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestNL
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-nederland
Lees hier alle Beleggingsideeën van Fisher Investments Nederland
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl is een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (ondernemingsnummer: B228486) wat ook handelt onder de naam Fisher Investments Europe (""Fisher Investments Europe""). Fisher Investments Europe staat onder toezicht van de CSSF. Statutaire zetel Fisher Investments Europe: K2 Building, Forte 1, Third Floor, 2a rue Albert Borschette, L-1246 Luxembourg. Fisher Investments Europe besteedt sommige aspecten van het dagelijkse beleggingsadvies, portefeuillebeheer en portefeuillehandelingen uit aan gelieerde ondernemingen.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Europe deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste scenario's. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document.
i Bron: FactSet, per 7-8-2023. Geannualiseerd rendement van de MSCI World Index, met netto-dividenden, in USD, 31-12-1969 t/m 31-12-2022. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen tot hogere of lagere beleggingsrendementen leiden.
ii "What Have You Made on Private Equity? Who Knows?!" Paul J. Davies, Bloomberg, 26-2-2024. Geraadpleegd via WealthManagement.com.
iii Trackers of ETF's (Exchange-Traded Funds) zijn fondsen die bepaalde segmenten van de aandelenmarkt of de markt als geheel volgen.
iv "UK Property Fund Redemption Demand Exposes Liquidity Mismatches," Sara Malinowsky, Fitch Ratings, 10-10-2022.
v "Fall of Neil Woodford Puts Future of Fund Management Under Scrutiny," Rupert Neate, The Guardian, 19-10-2019.